راه‌های زیادی برای مراقبت از مو وجود دارد اما رایج‌ترین راهی که مورد انتخاب افراد بوده استفاده از مکمل‌های تقویتی است. مکمل‌های زیادی برای تقویت رشد مو وجود دارد اما باید بدانید یکی از پایه‌های ثابت این مکمل‌ها ویتامین H یا همان بیوتین است. یکی از ویتامین‌های بسیار مهم برای رشد مو و سلامت مو بیوتین(B7) است. این ماده با تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم بر روی سلامت مو و رشد آن تاثیرگذار است. البته باید بدانید تاثیر سلامتی این ویتامین فقط به مو محدود نمی‌شود بلکه روی سلامت ناخن‌ها، چشم، کبد و… نیز تاثیرگذار است. در ادامه به نکاتی قابل توجه در مورد این ویتامین شگفت انگیز اشاره می‌کنیم.
بیوتین چیست؟
این ویتامین یکی از انواع ویتامینB بوده و همانند دیگر اعضای این خانواده محلول در آب است؛ یعنی بدن آن را ذخیره نمی‌کند و اضافه آن از طریق ادرار می‌شود. پس این ویتامین باید به صورت روزانه از طریق مواد غذایی و مکمل‌ها جذب بدن شود. البته باکتری‌هایی در روده‌ی انسان هستند که تا حدودی می‌توانند این ویتامین را در آن‌جا تولید کنند. نحوه عملکرد ویتامین بیوتین به گونه‌ای است که انرژی مواد غذایی چون کربوهیدرات، چربی و قندها را آزاد کرده و در اختیار بدن قرار می‌دهد. همچنین در تولید کراتین نیز نقش دارد.
آیا بیوتین باعث سلامت و رشد مو می‌شود؟
بیوتین در تولید پروتئین کراتین نقش دارد. مو و ناخن‌های ما از کراتین تشکیل شده‌اند؛ پس می‌توان نتیجه گرفت در صورت کمبود بیوتین در بدن سلامت مو به خطر می‌افتد. این ویتامین باعث ضخیم‌تر شدن، درخشان‌تر شدن مو و سلامت کلی مو می‌شود و از خرد شدن و کوتاه شدن قد مو جلوگیری می‌کند. افرادی که موهای آسیب دیده دارند می‌توانند با مصرف این ویتامین به سلامت موهای خود کمک کنند. همچنین این ماده با تقویت سلامت مو در استحکام ریشه‌ی مو نیز نقش دارد و از ریزش مو جلوگیری کرده یا مقدار آن را کم می‌کند. پس وجود آن به مقدار کافی در بدن برای جلوگیری از این اتفاق ضروری است. این ویژگی بیوتین باعث می‌شود تا موهایی که تازه در آمده‌اند دچار ریزش نشده و فولیکول قوی تری داشته باشند. در نتیجه‌ی این اتفاق به مرور زمان حجم موها نیز بیشتر شود. طبق تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان این ویتامین می‌تواند باعث کاهش التهاب‌های بدن نیز شود. التهابات بدن یکی دیگر از دلایل ریزش مو هستند و با کنترل این التهابات می‌توان تا حدی از ریزش مو جلوگیری کرد. پس بیوتین به طور غیر مستقیم هم در پیشگیری از ریزش مو و استحکام فولیکول آن نقش دارد.
فواید دیگر بیوتین
- این ویتامین در درمان ریزش مو نقش دارد.
- باعث استحکام ناخن‌ها می‌شود.
- به سلامت پوست کمک می‌کند.
- برای کمک به درمان دیابت از این ویتامین استفاده می‌کنند.
- در تنظیم و تعادل متابولیسم نیز دخیل است.
- عملکرد مغزی با کمک این ویتامین تقویت می‌یابد.
- در درمان ام اس نقش به‌سزایی دارد.
- کمک به نوروپاتی محیطی می‌کند.
- برای درماتیت سبورئیک و کانگلیون مفید است.
- در رسیدن به تناسب اندام بسیار کمک کننده است.
- در تنظیم و تعادل ترشح هورمون‌ها هم نقش دارد.
اشکال مختلف مصرف بیوتین برای رشد مو چیست؟
مصرف خوراکی: مصرف بیوتین می‌تواند از طریق مواد غذایی صورت بگیرد. غذاهایی مانند تخم مرغ، انواع مغزیجات و آجیل، دانه‌های مختلف، گوشت قرمز، انواع ماهی، محصولات لبنی، جگر و سبزیجات تیره منابع غذایی هستند که غنی از بیوتین اند و لازم است مصرف آن‌ها را در رژیم غذایی خود قرار دهید. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید صرف موادی است که از جذب بیوتین جلوگیری می‌کند. مثلاً مصرف تخم مرغ خام به دلیل داشتن پروتئینی به نام آویدین از جذب بیوتین یگر مواد غذایی جلوگیری می‌کند. پروتئین آویدین در تخم مرغ بعد از پخته شدن تجزیه می‌شود و دیگر مانع جذب بیوتین نیست.
اگر از رژیم غذایی مناسبی پیروی کنید امکان کمبود این ویتامین در بدن کم است اما اگر دچار کمبود بیوتین شوید هم جای نگرانی نیست. شما می‌توانید این ویتامین را به صورت مکمل و پودر نیز مصرف کنید. برای مصرف پودر بیوتین کافی است آن را با انواع نوشیدنی و اسموتی ترکیب کنید. انواع قرص و کپسول آن نیز می‌توانید از داروخانه تهیه کرده و در رژیم غذایی خود قرار دهید. بهترین زمان برای مصرف قرص بیوتین یک عدد قرص، یک ساعت قبل از غذا و دو ساعت بعد از غذا است. البته بهتر است هنگام صبح یک عدد از این مکمل استفاده کرد تا انرژی فرد در طول روز تامین شود.
هنکام مصرف دارو، به تداخل دارویی هم توجه کنید.
مصرف غیر خوراکی: عده‌ای از افراد نیز برای تامین بیوتین مورد نیاز موهایشان از روش‌های غیر خوراکی استفاده می‌کنند. استفاده از محصولات مراقبتی مو مانند انواع شامپو و ماسک مو که حاوی بیوتین هستند می‌توانند سلامت ساقه مو را تا حدودی تضمین کنند و وضعیت موهای آسیب دیده را بهبود بخشد.همچنین در برخی موارد ممکن است پزشکان مصرف بیوتین را به صورت تزریق مکمل بیوتین نیز تجویز کنند.
دوز توصیه شده برای مصرف این این مکمل به صورت روزانه، ۲ تا ۵ میلی گرم در روز است. البته دقت داشته باشید قبل از مصرف هر نوع قرص و دارو حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
علائم کمبود بیوتین در بدن
از آنجایی که بیوتین در سلامت پوست نیز نقش دارد کمبود آن باعث بروز مشکلات پوستی مانند پوسته پوسته شدن و قرمزی و التهاب می‌شود. ضعیف و شکننده شدن و ریزش موها یکی دیگر از نشانه‌های کمبود بیوتین است. در نتیجه کمبود بیوتین در بدن، فرد دچار کمبود کراتین می‌شود. این امر باعث آسیب دیدن ناخن‌ها، مو و پوست خواهد شد. کم خونی، خستگی و ضعف عضلانی، خشکی چشم، بی‌حسی و بی‌حالی، از بین رفتن اشتها و مشکلات گوارشی از دیگر نشانه‌های کمبود این ویتامین در بدن است. برای جبران این کمبود علاوه بر اصلاح رژیم غذایی، می‌توان از قرص بیوتین یا انواع دیگر مکمل آن استفاده کرد.
عوارض مصرف مکمل بیوتین برای رشد مو چیست؟
عوارض مصرف این دارو به شدت نادر است و به خودی خود هیچ ضرری برای افراد ندارد. اما در استفاده بی‌رویه و نادرست از آن ممکن است برخی از موارد زیر اتفاق بیفتد:
- بروز مشکلات گوارشی همانند حالت تهوع، اسهال و استفراغ. اگر این مکمل را به مقدار مناسب مصرف کردید و باز هم دچار این مشکل شده‌اید، می‌توانید آن را همراه با غذا میل کنید تا مشکلات گوارشی شما کمتر شود.
- مصرف بالاتر است حد مجاز بیوتین باعث افزایش ترشح چربی پوست (سبوم) می‌شود. در نتیجه محل مناسبی برای رشد انواع باکتری‌ها ایجاد می‌شود که سبب بروز انواع جوش و آکنه در پوست صورت و بدن خواهد شد.
- ایجاد اختلال در تنظیم مقدار انسولین که می‌تواند باعث بروز ریزش مو شود. تحقیقات نشان داده مصرف این مکمل باعث کاهش قند خون افرادی که دیابت دارند می‌شود اما ممکن است باعث تغییر در تنظیم عادی انسولین شود. افرادی که دچاربیماری دیابت هستند حتماً باید با توجه به نظر پزشک این مکمل را مصرف کنند.
- ایجاد گرفتگی و کرامپ عضلانی
- در مصرف بی‌رویه این ویتامین به صورت مکمل، ممکن است فرد دچار مشکلات کلیوی شود. همچنین افرادی که دارای بیماری‌های کلیوی هستند باید با توجه به نظر پزشک این ویتامین را مصرف کنند.
- عدم جذب ویتامین B5 به دلیل مصرف بالای بیوتین
- بی‌خوابی، تشنگی و تکرر ادرار از دیگر علائم مصرف بیش از حد مکمل بیوتین است.
- بیوتین از آن دسته مکمل‌هایی است که با برخی از داروهایی که پزشک برای بیماری شما تجویز کرده است ختلال ایجاد می‌کند پس باید قبل از مصرف مکمل با پزشک مشورت کنید
- برخی افراد به مکمل‌های بیوتین واکنش آلرژیک نشان می‌دهند. از نشانه‌های آن می‌توان به قرمزی پوست، راش‌های پوستی، ورم صورت و دهان و گلو، جوش‌های ریز و خارش پوست اشاره کرد.
کلام پایانی
قرص بیوتین یکی از مکمل‌های تقویتی بدن است و فواید زیادی هم برای سلامت مو و هم برای سلامت عمومی بدن دارد. اگر تغذیه مناسبی ندارید ممکن است دچار کمبود این ویتامین در بدن شوید. از شایع‌ترین نشانه‌های کمبود این ویتامین در بدن ریزش مو و شکنندگی ناخن‌ها است. در این مطلب به انواع روش‌های مصرف ویتامین B7 و عوارض احتمالی آن اشاره کردیم. بهتر است مکمل‌های بیوتین را با معده خالی مصرف کنید تا جذب بهتری داشته باشد اما اگر دچار مشکلات گوارشی می‌شوید حتماً در کنار غذا از آن استفاده کنید. سایت سایرن گالری امکانی فراهم کرده تا دسترسی شما را به انواع محصولات بهداشتی بیوتین و مکمل‌های آن آسان کند. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که مصرف هرگونه قرص و دارو بهتر است با نظر پزشک باشد تا برای سلامتی‌تان مشکلی ایجاد نشود.
